ไข้ทับระดู
..."ไข้ทับระดู" เป็นอาการไข้ ที่ไม่เหมือนการเป็นไข้หวัด ระหว่างมีประจำเดือน แต่เป็นสภาวะไข้ที่เกิดจากปิตตะพิการ ทำให้เกิดความร้อนขึ้นอย่างมากในร่างกาย มีอาการไข้ ร้อนไปทั้งตัว ปวดหัว ปวดไปทั่วสรรพางค์กาย อ่อนเพลีย ไม่มีแรง ส่วนใหญ่จะใช้ยาเย็นจำพวกพืชตระกูลข้าว เช่น ข้าว ไผ่ หญ้า เข้าไปช่วยลดความร้อน บางครั้งอาการไข้อาจเกิดจากเลือดเสียที่ออกไม่หมด ต้องหาวิธีขจัดเลือดเสียที่คั่งค้างนั้น
...หากมีอาการสะบัดร้อนสะบัดหนาว ไม่ใช่ร้อนเพียงอย่างเดียว อาการเช่นนี้ต้องใช้ยารสร้อนช่วย โดย รับประทานสมุนไพร เช่น ยอ ยากุลกา ผักแพว หรือเอาน้ำอุ่นประคบท้อง เพื่อให้เลือดไหลออกได้ง่ายขึ้น พอเลือดเสียออกมาได้ อาการก็จะหายไปเอง
...ไข้ทับระดู เป็นปัญหาของสตรีที่มีตำรับยามากมาย เพาะหมอยาเชื่อว่าไข้ชนิดนี้หายารักษาได้ยาก ตายมาเสียมาก ไข้นี้จะใช้ยาร้อนมากไม่ได้ เพราะพิษไข้ก็ร้อนอยู่แล้ว จะใช้ยาเย็นมากก็ไม่ได้เพราะเกี่ยวด้วยระดูโลหิต ควรใช้ยากลางๆไม่ร้อนไม่เย็น
ตำรับยา
* ไผ่จืดทั้งห้า (ใช้ทั้ใบ ดอก ราก ผล ต้น) ปริมณ 1 กำมือ เติมน้ำ 3 แก้ว ต้มเดือด 10 นาที กินครั้งละ 1 แก้ว ทุก 2-4 ชั่มโมง
* ข้าวโพดทั้งห้า จำนวน 1 ต้น หรือซังข้าวโพด 3 ซัง ต้มน้ำ 3 แก้วให้เหลือ 1 แก้ว กินครั้งละ 1 แก้ วันละ 3 เวลา เช้า กลางวัน เย็น
* ดอกกล้วย(หัวปลี) ต้มกินน้ำแก้ไข้ทับระดู
* ผักแพวทั้ง5 หรือถอนมาแล้วตัดหัวตัดท้าย ต้มกิน
* ยอ จิ้มเกลือ หรือ ยอกวนผสมพริกไทยตามตำรับกุลกา
* ฝักฝาง 3 ฝัก ตัดเป็นสามท่อน เอาท่อนกลางต้มกินแก้ไข้ทับระดู
* เปลือกมะยม ขนาดเท่าฝ่ามือ 3-5 ชิ้น ใส่น้ำให้พ้นเปลือกมะบม ต้มเดือด 10 นาที กินครั้งละ 1/2 แก้ว วันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น
* ลูกใต้ใบทั้งห้า บานไม่รู้โรยดอกขาวทั้งห้า บานไม่รู้โรยดอกแดงทั้งห้า มัด 3 เปลาะ ต้มกินวันละเปลาะ ต้มกินจนจืด (มัดรวมกันสามเปลาะ ต้มครั้งนึงแก้ปมที่มัดออก1เปลาะ)
* หอมแดงประมาณ 4-5 หัว และหัวเปราะหอม 4-5 หัว ล้างน้ำให้สะอาด ทุบให้แตก แล้วนำมาต้มกับน้ำ 1 ลิตรให้เหลือ 1 แก้ว แบ่งดื่ม วันละ 2 เวลา เช้า-เย็น จนกว่าจะหาย
* แก้ไข้ทับระดู ระดูทับไข้ ใช้ รากมะปรางหวาน รากมะกรูด รากย่านาง รากมะนาว ต้มรับประทาน
* ใบมะดัน รากหญ้าขัดมอญ ต้มกิน
* รากมะลิลา หรือมะลิซ้อน รากอังกาบ รากเท้ายายม่อม รากหญ้าพันงูแดง รากคูรชนิดกาบ เอาสิ่งละเท่าๆกัน (ถ้าหญ้าพันงูแดงไม่มี ใช้ผักเป็ดแดงแทนได้)
* เอาเกสรบัวหลวง ดอกสารภี ดอกบุญนาค ดอกมะลิ เทียนทั้งห้า เอาเทียนดำมากหน่อย โกฐสอ โกฐหัวบัว ผลกระวาน กานพลู เอาเท่ากัน ทำเป็นผงเก็บไว้ใช้เวลามีไข้อย่างนี้ขึ้น
* หญ้าปากควายทั้งห้า หญ้าหวายทั้งห้า หญ้าแพรกทั้งห้า หญ้าคมปาวทั้งห้า เทียนนาทั้งห้า โด่ไม่รู้ล้มทั้งห้า ต้มกิน
ขอบคุณข้อมูลจาก :โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
www.abhaiherb.com