หญ้าฮี๋ยุ่ม/หญ้ารีแพร์
ชื่อวิทยาศาสตร์ Centotheca lappacea (L.) Desv.
ชื่อวงศ์ POACEAE (GRAMINEAE)
ชื่ออื่น ขนหมอยแม่ม่าย หญ้าอีเหนียว เหนียวหมา เหล็กไผ่
ลักษณะทั่วไป หญ้าล้มลุก ลำต้นมีเหง้า ลำต้นเหนือดินสูง 60-100 ซม. ไม่มีเนื้อไม้ แผ่นใบรูปหอก เรียงสลับ ขอบมีขนสาก ผิวใบเกลี้ยง ดอกช่อแบบแยกแขนง ออกดอกที่ปลายกิ่ง ช่อดอกย่อยเรียงสลับ ถ้ารูดลงใต้ใบ จะมีขนนิ่มๆ ถ้ารูดกลับจะสาก
การขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด หรือปลูกจากต้นพันธุ์ ชอบดินชุ่ม แสงแดดรำไร
สรรพคุณ : หญ้าฮี๋ยุ่ม
ยาใช้รักษาแผลให้ยุ่มเข้า กินแล้วท้องสบาย บีบมดลูกให้แห้ง ขับน้ำคาวปลา มดลูกกระชับเข้าอู่ สำหรับรมบาดแผล หรือต้มล้างบาดแผลให้แห้งเร็ว บำรุงผิวพรรณ บำรุงข้อต่อเนื้อเยื่อ แก้ปวดเมื่อย ใช้เป็นส่วนผสมของยาพอกกระดูกที่แตกหรือหัก
การใช้หญ้าหียุ่มในแม่หญิงที่เพิ่งคลอดลูก เพื่อช่วยกระชับช่องคลอด ทำให้มดลูกเข้าอู่เร็ว และรักษาแผลได้ด้วย ช่างเป็นความเฉลียวฉลาดของคนโบราณที่รู้ปัญหาของลูกผู้หญิง และขวนขวายหาสมุนไพรมาช่วยดูแลให้อีก ตามหลักวิทยาศาสตร์ การใช้ยารมเป็นการใช้ความร้อนช่วยลดการอักเสบ และมีสรรพคุณฆ่าเชื้อโรค
และหญ้าชนิดนี้เป็นพืชตระกูลเดียวกับไผ่ซึ่งมีสารซิลิกาที่มีคุณสมบัติช่วยฟื้นฟูและสร้างเนื้อเยื่อขึ้นมาใหม่ การต้มกินเป็นประจำจะช่วยบำรุงผิวพรรณ บำรุงข้อต่อเนื้อเยื่อ
แต่คำอธิบายที่เป็นวิชาการเหล่านี้ ก็ยังไม่หนักแน่นเท่ากับประสบการณ์ตรงของปู่ยาตายายซึ่งมีมายาวนาน
ส่วนที่ใช้เป็นยา ใช้ต้นแก่ โดยจะสังเกตเห้นว่าเริ่มมีดอก มีเมล็ด ล้างให้สะอาด อาจใช้สด หรือ ผึ่งให้แห้งก่อนใช้ก็ได้
ตำรับยา หญ้าฮี๋ยุ่ม
ตำรับยาต้ม
นำหญ้าฮี๋ยุ่มสดหรือแห้งก็ได้ 1 กำมือ ใส่หม้อ แล้วเติมน้ำพอท่วมยา ต้มจนเดือด หรือประมาณน้ำลดลงเหลือ ครึ่งหนึ่งจากที่ใส่ไป ดื่มครั้งละ ครึ่งถึงหนึ่งแก้ว วันละ 3 ครั้ง หลังอาหาร
ตำรับยารม
นำหญ้าฮี๋ยุ่มสดหรือแห้งก็ได้ กำใหญ่ มาเผาไฟ ให้ควันขึ้น หรือมาต้มให้เดือดเป็นไอ แล้วใส่ผ้าถุง
ยืนคร่อมหม้อ เอาผ้าถุงคลุมเพื่อไม่ให้ไอออกไป (ไม่ใส่กางเกงใน) ให้ไอน้ำ หรือนั่งบนเก้าอี้เจาะรูให้ควันรมตรงบริเวณปากช่องคลอดหรือฝีเย็บ ทำเช้า-เย็น ครั้งละ 30-45 นาที เป็นเวลา 7-10 วัน (การทำมากกว่านี้อาจระคายเคืองได้ในบางราย)
# กรณีใช้วิธีเผารมควัน *** ไม่ควรใช้ถ่าน ***เพราะอาจเกิดไฟแรงและสะเก็ดไฟ เป็นอันตรายได้
ให้ใช้ไม้ผุๆ มัดรวมกับหญ้า ให้เกิดควันน้อยๆ ลอยขึ้นมา และควรทำในที่ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก และมีคนคอยดูแลเพื่อป้องกันกรณีเผลอหลับ หรือได้รับบาดเจ็บไม่ให้
# เห็นผลดีกว่า เมื่อใช้หลังคลอดใหม่ๆ โดยอาจใช้หลังคลอดลูกไปแล้ว 1-2 วัน ซึ่งมีร่างกายไม่อ่อนเพลีย
****อภัยภูเบศรขอสงวนสิทธิ์ ไม่อนุญาตให้คัดลอก หรือเผยแพร่ข้อความเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในทางการค้า***